In het groene Galicië, in Spanje bekend om haar paradijselijke stranden en mystieke tradities, krijgt carnaval de naam entroido (of antroido). Het is een feest vol passie en vreugde, vooral in de provincie Ourense.
Na de politieke censuur, kerkelijke vervolging en andere wreedheden uit het verleden, genieten de inwoners volop van hun vrijheid. Tijdens een vakantie in Galicië, nog grotendeels onontdekt door toeristen, kun je je dan ook onderdompelen in de kleurrijke tradities van lokale carnavalsfeesten, terwijl je daarnaast geniet van natuur en gastronomie.
De 8 beste carnavalsfeesten
Hoewel er in Galicië tientallen dorpen zijn met unieke carnavalsvieringen, zijn acht daarvan officieel van toeristisch belang (de interés turístico verklaard). Het zijn vrolijke feesten met opvallende, kleurrijke en gemaskerde personages.
De carnavals van toeristisch belang in Galicië zijn de volgende:
- Laza, bekend om zijn beroemde peliqueiros;
- Xinzo de Limia, waar je de pantallas tegenkomt;
- Verín, het land van de cigarrones;
- Viana do Bolo, met de vreemde boteiros;
- Coppers, waar de elegantie regeert dankzij de madamas en galanes;
- Manzaneda, het toneel van de mázcaras;
- Maceda, de thuishaven van de felos - de neefjes van de cigarrones en peliqueiros;
- Ten slotte zijn er ook de personages van het typische Carnaval de los Xenerais de Ulla, generales en correos, in de gemeenten van het stroomgebied van de Ulla rivier.
De magische driehoek van Ourense
Het kan geen toeval zijn dat van de acht beroemdste carnavals in Galicië, zes in Ourense gevierd worden. Dit feit onderstreept de bijzondere esthetische ijver van de driehoek gevormd door Xinzo de Limia, Laza en Verín. Je zult zien dat dit fascinerende gebied zich al vlak na het eerste weekend na de kerstvakantie opmaakt voor carnaval.
Het entroido carnaval en de peliqueiros van Laza
Het Laza carnaval is een van de oudste carnavalsvieringen ter wereld, met de peliqueiros in de hoofdrol. Hun prachtige maar loodzware klederdracht met een gewicht van wel bijna 20 kilo bestaat uit een grote hoofdtooi met pompons, een masker, kort jasje, wit overhemd en sjaal, das, riem, geregen shorts met kwastjes, rode kousen , jarretels, zwarte schoenen en tal van andere decoratieve elementen. De koe-bellen om hun taille dragen sterk bij tot dat gewicht - wel 1,5 kilo per stuk!
Deze uitzonderlijke carnavalspersonages maken hun eerste luidruchtige verschijning de ochtend van carnavalszondag of Domingo de Entroido, wanneer ze alle 150 samenkomen in de zogenaamde Estrea Peliqueiro.
Een luide fiesta!
De grote koe-bellen die aan hun taille gebonden zijn, kondigen hun aankomst luid aan. De peliqueiros rennen, springen en zwaaien met hun zwepen, die ze zonder aarzelen gebruiken tegen iedereen die ook maar durft in de weg te staan. Je mag ze zelf niet aanraken - zo dicteert de traditie - maar wel beledigen.
Het Laza carnaval of de entroido begint echter nog voor de peliqueiros op het toneel verschijnen. Tijdens de vier Vrijdagen of Viernes de Folión is het al volop feest in het dorp dankzij processies met tromgeroffel op bombos en andere luidruchtige voorwerpen, soms ook in het licht van brandende fakkels.
Een moddergevecht
En als er al feest is nog voor de peliqueiros uitbreken, dan is er natuurlijk ook een after-party. Bereid je dus maar voor op véél feestgedruis! De maandag of Lunes Borralleiro is tegenwoordig zelfs de dag waar zowel lokale inwoners als bezoekers het meest naar uitkijken.
In de ochtend vindt dan de Farrapada plaats, een wat plakkerig maar leuk gevecht. Zonder bloedvergieten wel te verstaan, want de enige wapens zijn vodden besmeurd met modder! Draag vooral je mooiste kleren niet als je dit van dichtbij wilt meemaken...
Gooien met bloem en mieren
Het hoogtepunt komt in de namiddag: de Bajada de la Morena. Let wel, dit is een knotsgek moment en je moet wel tegen een stootje kunnen... De peliqueiros duiken dit keer op samen met een personage met stierenkop en grote hoorns, terwijl kilo's bloem, brem en door azijn geprovoceerde mieren door de lucht vliegen. Er zijn meer gekke feesten in Spanje waar met voedsel of wijn gevochten wordt, maar deze vechtpartij slaat toch wel alles in rariteit..!
Het hele dolle gebeuren eindigt in een collectieve extase, een van de spectaculairse momenten van dit Lazano carnaval.
Het carnaval in Xinzo de Limia, Verín en Cobres
- De entroido de Xinzo wordt het langste carnaval van Europa genoemd. Dat moet kloppen, want elk jaar telt het wel vijf weekends vol spetterende evenementen en feestelijkheden. De eerste daarvan vindt plaats op de Zondag of Domingo Fareleiro, waar bloem opnieuw het bindende ingrediënt is voor een flinke dosis lach- en gooiplezier!
- In Verín start de grootste carnavalsweek op donderdag of Jueves de Comadres, het moment van de vrouwen... en van mannen verkleed als vrouwen! Op dinsdag volgt nog een groots evenement: een spectaculaire optocht van carrozas (praalwagens) en cigarrones.
- In Cobres (Vilaboa, in de provincie Pontevedra) is dinsdag of Martes de Carnaval ook de belangrijkste dag van een entroido die bekend staat als het meest elegante carvanal van Galicië.
Meer carnaval overal
Het is die dagen niet alleen feest in de acht carnavals van toeristisch belang, maar ook in bijna 200 andere dorpen en steden in Galicië. De belangrijkste feestdagen zijn een van de drie eerste dagen van de carnavalsweek: de Lunes (maandag) of Martes (dinsdag) de Entroido, of Aswoensdag, Miércoles de Ceniza. Zorg dat je er dan bij bent! Bekijk hiertoe deze Galicië kalender met carnavalsevenementen per plaats.
De lokale gastronomie tijdens het feest
De entroido laat zich ook smaken in de gastronomie. Je kunt je pas echt onderdompelen in het carnaval in Galicië als je ook kennismaakt met de lokale specialiteiten. In Viana do Bolo viert men tijdens de entroido zelfs de Fiesta de la Androlla, het Feest van de Worst typisch voor de streek. Dat zegt al genoeg, niet?
El cocido, stoofpot, speelt steevast de hoofdrol tijdens de carnavalsperiode. Een goede stoofpot bevat vlees (meestal rundvlees), kip, chorizos (van ui en vlees), raap (of een andere groente), aardappelen, ribbetjes, spek, kikkererwten en cacheira (gezouten varkenskop).
Raap is in seizoen tijdens het carnaval, en die mag je gerust beschouwen als de nationale groente van Galicië.
De toetjes van het carnaval ten slotte, zijn zeker het vermelden waard. De bekendste die je er kunt proeven zijn de filloas en orejas. Dat laatste betekent letterlijk 'oren', maar geen nood, de orejas (uitgesproken als 'orégas') zijn gewoon gemaakt van bloem, eieren, boter en soms ook anijs. Smullen maar!